Objawy boreliozy. Jak wykryć chorobę na wczesnym stadium?
Borelioza jest to choroba znana jako infekcja odkleszczowa. Inną jej nazwą, pod którą możemy ją znaleźć jest to choroba z Lyme lub krętkowica kleszczowa. Nazwa krętkowica wzięła się stąd, że bakterii powodujących jej występowanie przyjmujących kształt krętek lub cyst. Bakterie boreliozy skrywające się w cystach jest to forma przetrwalnikowa, nieruchoma i antybiotykoodporna, dlatego ten etap choroby często bywa nazywany inkubacją. Antybiotyki mają szansę zadziałać dopiero na ruchliwe krętki w kolejnej fazie choroby. Borelioza może skutkować poważnymi zaburzeniami neurologicznymi, w tym psychozą, padaczką czy stanami depresyjnymi o różnym nasileniu. Innymi objawami mogą być zmiany skórne, miejscowe o różowym zabarwieniu lub bolesność odczuwana w stawach, które ograniczają zdolność ruchową chorego.
Jak odpowiedzialnie wystrzegać się boreliozy?
Odpowiedzmy sobie teraz na nurtujące nas pytanie dotyczące kwestii ochrony przed boreliozą. Na czym polega wystrzeganie się chorób odkleszczowych — zasadniczo można odpowiedź ograniczyć do jednej rady — profilaktyki. Profilaktyka polegająca na używaniu środków odstraszających kleszcze przed każdorazową wyprawą do lasu, na łąkę lub w inne miejsca zagrożone występowaniem kleszczy, to właściwy sposób, aby ograniczyć ryzyko zapadnięcia na boreliozę. Dodatkowo warto regularnie, np. zaraz po umyciu się przyjrzeć ciało w poszukiwaniu wbitych kleszczy, pamiętając o tych nawet najdrobniejszych egzemplarzach. W razie spostrzeżenia kleszcza należy go usunąć pęsetą lub jeśli mamy wątpliwości jak to zrobić, udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Wyciągniętego ze skóry kleszcza można też poddać testowi PCR na obecność w DNA bakterii potwierdzających obecność boreliozy. Testy laboratoryjne dostępne są w specjalistycznych placówkach, ich koszt waha się w granicach 150 zł, najczęściej zlecane przez lekarzy to testy Western blot, LTT, Elispot. Innym testem na obecność boreliozy jest test diagnostyczny Elisa, do którego pobiera się od pacjenta krew do analizy na obecność przeciwciał. Testy ELISA na obecność przeciwciał w klasie IgM można zrobić dopiero po około 10-14 dniach od ukąszenia nawet nawet bez współwystępujących objawów, w tym rumienia, a w klasie IgG dopiero po około 21 dniach. Wcześniej wyniki mogą być fałszywie ujemne.
Objawy boreliozy, czyli jak wykryć tę chorobę w jej wczesnym stadium
Wczesne objawy boreliozy mogą do złudzenia przypominać infekcję wirusową, grypę, powoduje bóle stawów i ogólne osłabienie organizmu, a nawet stany depresyjne, przez co często bywa mylona z innymi jednostkami chorobowymi. Aby móc się przed nią dobrze chronić, należy poznać ją bliżej. Wczesne wykrycie boreliozy zwiększa skuteczność leczenia i zaoszczędzi nam wielu nieprzyjemności związanych z chorobą. Jednym z pierwszych objawów boreliozy, który powinien nas zaniepokoić jest rumień wędrujący, czyli zmiana skórna przypominająca kręgi w odcieniach różu i czerwieni. Po ich zaobserwowaniu należy koniecznie zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, gdyż może być to zmiana zapalna lub alergiczna na skutek zakażenia toksyną. Rumień jednak nie występuje u wszystkich zakażonych, dlatego oprócz niego powinniśmy także zwrócić uwagę na mogące się pojawiać przewlekłe stany bólowe w okolicach stawów, bóle mięśni oraz wszelkie plamy na kończynach dolnych w odcieniach szaro — czerwonym, zwłaszcza u najmłodszych lub zgrubienia w postaci guzów w okolicach moszny, piersi lub w uchu. Mogą one występować u dorosłych i zazwyczaj przybierają odcień czerwony z domieszką niebieskiego. Każdy z tych objawów wczesnego zakażenia powinien zostać skonsultowany ze specjalistą, który podejmie właściwe kroki dotyczące dalszej diagnozy i leczenia. To do nas jednak będzie należeć baczna obserwacja mogących się pojawiać skutków choroby oraz szybka reakcja, która daje gwarancję jej zatrzymania. Dlatego nie warto bagatelizować swoich podejrzeń i na wszelki wypadek lepiej je konsultować z lekarzem.
Profilaktyka kleszczowego zapalenia mózgu
Nie od dziś wiadomo, że kleszcze przenoszą wirusy mogące powodować liczne problemy ze zdrowiem osób, które uległy zakażeniu. Jednym z najczęściej przenoszonym przez kleszcze wirusem jest wirus KZM odpowiedzialny za kleszczowe zapalenie mózgu, które upośledza działanie opon mózgowych i OUN, czyli ośrodkowego układu nerwowego. Aby móc się uchronić przed poważnymi konsekwencjami tego zakażenia dostępna jest na rynku szczepionka. Najlepiej z tej szczepionki skorzystać w zimie, niejako wyprzedzając tym samym okres największej aktywności kleszczy. O kwalifikacji do szczepienia ostatecznie decyduje lekarz, dlatego warto go uprzedzić, jeśli na stałe przyjmujemy jakieś leki lub mamy w planach udać się na urlop w miejsce szczególnie narażone na infekcje odkleszczowe.
Zagrożenia wynikające z nieleczonej boreliozy
Nieleczona borelioza trawiąca ludzki organizm przez lata może zasiać w nim spustoszenie. Najczarniejszy scenariusz przewiduje występowanie licznych objawów neurologicznych w postaci zapalenia nerwów lub zapalenia mózgu w konsekwencji mogącego prowadzić nawet do śmierci. Innymi objawami mogą być zaburzenia odżywiania — anoreksja, depresja, psychoza, padaczka, zaburzenia postrzegania w postaci otępienia, zapalenia opon mózgowych lub serca, porażenia nerwów, przewlekłego bólu stawów, a nawet śmierci. Prewencja jest tak ważna, ponieważ nie istnieje jeszcze skuteczny lek na boreliozę, nie ma także szczepionek, które mogłyby nas chronić przed zarażeniem się nią. Już sama kuracja antybiotykami trwająca nawet do 28 dni, mająca pomóc choremu w ustabilizowaniu organizmu po zainfekowaniu, znacząco obniża odporność i niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie wątroby.